اسرار رنگ طعمه های مصنوعی زیر آب در شرایط نوری مختلف
در ساعات شبانه روز ما با شرایط نوری متفاوتی روبرو هستیم، حتی در روز هم در ماهیگیری آبشور وقتی ما طعمه مصنوعی را به اعماق می فرستیم با شرایط متفاوتی از نظر سطح روشنایی در اعماق مختلف و همچنین تفاوت در نفوذ طیف های نوری در عمق های مختلف روبرو هستیم.
در قسمت اول به شرایط ماهیگیری در آب شیرین می پردازیم
فرض کنید اول وقت در زمان گرگ و میش سحر لب آب هستیم، چه رنگ طعمه ای اولین انتخاب ما خواهد بود؟( فقط از نظر نوری و از شباهت به طعمه های محلی و غیره در این بحث صرف نظر شده)
شاید اولین حدس این باشد که به دلیل تاریکی هوا بهتر است از طعمه های فسفری و رنگهای براق و پولکی استفاده کنید که امکان دیده شدن بهتری ایجاد کند؟
برای درک بهتر شرایط پیشنهاد میکنم چند دقیقه به کالبد یک ماهی شکارچی فرو برویم!
یک ماهی شکارچی احتمالا تمام عمر در همان اقلیم زندگی کرده است و هر روز در همان شرایط نوری شکار کرده است، در روزهایی که شکارهای موفقی داشته چه چیزی را دیده، انتخاب کرده و شکار کرده است؟
آیا در آن شرایط نوری، رنگهای درخشان فسفری شبیه به طعمه مصنوعی ما قابل رویت بوده؟ آیا با درخشش یک پلاگ براق مثلا یک فلس درخشنده در نور گرگ و میش روبرو شده؟
خیر! احتمالا تنها چیزی که دیده است یک سایه تیره بوده است! پس امروز هم منتظر همان خواهد بود.
پس احتمالا طعمه درخشان و یا براق ما برای او تهدیدآمیز و بر خلاف معمول ارزیابی شده و با اینکه دیده می شود، ماهی به آن حمله نخواهد کرد!
پس در شرایط نوری کم بهتر است مطابق پیش فرضی که در ذهن ماهی هدف وجود دارد از طعمه های تیره استفاده کنیم.
اما با گذشت چند ساعت و بالا آمدن آفتاب چه تغییری رخ خواهد داد؟
وقتی آفتاب بالا آمده و نور زیاد شده ماهی شکارچی یاد گرفته که برای اجتناب از خطرها به جزئیات بیشتر دقت کند و از طرفی رنگ های طعمه ها شامل ماهی ها، ماهی های زخمی و دچار خونریزی و حشرات و دوزیستان قابل رویت بوده و استفاده ما از طعمه های رنگی و براق علاوه بر اینکه مطابق انتظار ماهی شکارچی در آن ساعت رفتار کرده از مسافت های دورتر هم دیده می شود.
پس برعکس تصور اولیه، طعمه های مات ویژه شرایط نوری کم و طعمه های براق و فسفری مخصوص شرایط نوری زیاد است.
حالا به شرایط ماهیگیری در آب شور می پردازیم
وقتی نور سفید به آب برخورد می کند به طیف های مختلف رنگی(طیف های رنگین کمان) تجزیه شده و هر طیف طبق شکل ارائه شده توان نفوذ مختلفی به عمق دارد.
طبق این تصویر اولین رنگی که حذف می شود رنگ قرمز است، معمولا ترکیبات رنگ قرمز در عمق 20 الی 30 متری حذف می شوند!
پس اگر ما یک طعمه قرمز رنگ را به عمق 35 متری بفرستیم چه اتفاقی خواهد افتاد؟
مسلما رنگ قرمزی در آن عمق دیده نخواهد شد!
خوب برای درک اتفاقی که در عمق می افتد دوباره پیشنهاد می کنم در کالبد یک ماهی شکارچی در همان عمق فرو برویم.
در آن عمق ماهی های طعمه و جانداران زیادی احتمالا به رنگ قرمز هستند، ماهی های زخمی و دچار خونریزی که طعمه های آسانی هستند هم دارای رنگ های قرمز هستند! در حالی که رنگ قرمز در آن عمق دیده نمی شود! پس ماهی شکارچی ما چطور این طعمه ها را تشخیص داده و شکار می کند؟
وقتی طیف رنگ قرمز در عمق حذف می شود، یک طعمه قرمز، سایر رنگها را جذب می کند و هیچ طیف رنگ قرمزی هم نیست که بازتاب دهد، پس تبدیل به یک جسم سیاه در زمینه روشنتر آب می شود که به خوبی قابل رویت است.
چون هیچ طعمه ای از یک رنگ خالص استفاده نمی کند و تقریبا همه رنگ های طعمه های مصنوعی ترکیبی هستند، طعمه ها در عمق به رنگ های سیاه و سفید به صورت خاکستری از روشن به تیره تا سیاه مطلق دیده می شوند. ولی چون ماهی شکارچی تمام عمر در همان شرایط نوری شکار کرده است از نوع خاکستری طعمه، رنگ اصلی را تخمین و شبیه سازی کرده و شکار خود را انتخاب می کند.
پس نبود یک طیف رنگی در عمق به معنی بی اثر شدن آن رنگ نیست!
همین وضعیت در عمق های بیشتر برای سایر طیف های رنگی هم صادق است، پس استفاده از همه رنگ ها در عمق میسر بوده و ماهی های شکارچی با توجه به سابقه ی رنگ شکارهای قبلی اخیر در حافظه خود نسبت به حمله به رنگ های بخصوصی، بهتر و زودتر اقدام خواهند کرد.
آرش امینی
تابستان 96
