پرسش شماره 116:

نام این ماهی چیست؟

پاسخ شماره 116:

دوستان زیادی نام ماهی رو به درستی گفتند (لای ماهی) ولی آقایان حامد روشن و خلیل حسینی پاسخ کامل تری دادند.

این ماهی در زبان انگلیسی Tench نامیده می شود. در شمال کشور به نامهای کپور هشترخان، تیل خوس و صابونی نیز معروف است.

هدف اصلی از طرح این پرسش آگاهی یافتن شما عزیزان از خطر انقراض این ماهی در کشور بود. الان فقط در بخشهای بسیار محدودی از شمال کشور وجود دارند. اگر این ماهی رو صید کردید حتما اون رو رها کنید.

یکی از اعضای محترم کانال هم قول همکاری برای تکثیر این ماهی رو به ما دادند.

به امید روزهای بهتر برای طبیعت نیمه جان ایران

پاسخ آقای حامد روشن:

« لای‌ماهی: در دریای خزر پراکنش داشته و در خانواده کپورماهیان است. این ماهی همه‌چیزخوار نبوده و از لاروهای حشرات درکف آب و کرم قرمز تغذیه می کند. در شمال ایران به آن نازی، چشم قرمز، صابونی، تیل‌خوس نیز گفته می‌شود.

نام علمی: Tinca tinca

رده‌‌بندی بالاتر: Tinca

طبقه: گونه

زیستگاه: دریاچه گاردا، دریاچه کنستانس و رودخانه های شمال ایران

مشخصات: دارای دندان‌های حلقی یک ردیفی با فرمول ۴-۵ می‌باشد. حداکثر طول و وزن در این ماهی به ترتیب، ۶۳ سانتی متر و ۱۶۰۰ گرم (میانگین ۲۰ سانتی متر و ۱۱۰ گرم) است. بدن این ماهی ضخیم و تا حدی گرد و از دو پهلو کمی فشرده‌ است. خط جانبی کامل و بدن از فلس‌های ریزی پوشیده شده‌است. دهان کوچک و فوقانی و دور همه باله‌ها گرد است. میان باله دمی فرورفتگی کمی وجود دارد. ساقه دمی کوتاه و کلفت بوده و بدن از ماده لزجی پوشیده شده‌است. باله دمی آنها حالت چنگالی ندارد. چشم‌ها قرمز رنگ است. یک جفت سبیلک کوتاه دارد. رنگ بدن در طرفین سبز زیتونی با جلوه‌ای طلایی و باله‌ها به رنگ تیره‌است.

در ۳ تا ۴ سالگی بالغ می‌شود. تعداد تخم‌ها در این ماهی ۳۰۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰۰ عدد است. این ماهی پس از ۳ سال به وزن ۵ کیلوگرم می‌رسد و دارای خواب زمستانی است. ماهی نر از سن دو سالگی که طولی برابر با ۱۲ سانتی متر دارد به علت طویل بودن باله شکمی و تعداد زیاد شعاع‌ها، از ماهی ماده تمیز داده می‌شود.

لای ماهی در عمق دریاچه‌ها و رودخانه‌هایی که دارای جریان کم و پوشیده از گیاهان آبزی باشد، زندگی می‌کند. پراکندگی و انتشار لای ماهی در آب‌ها حتی شامل اب‌های لب شور و از طرفی تا رودخانه‌های به ارتفاع ۱۶۰۰۰ متر نیز می‌باشد.

 لای ماهی در روز خود را از نور مخفی می‌کند و با شروع شب برای تغذیه فعال می‌شود. این ماهی پس از جستجو و یافتن آبزیان کفزی شامل لارو حشرات و نرم‌تنانی که در درون لجن خود را مخفی کرده‌اند، از آنها تغذیه می‌کند. زمان تخم ریزی بر حسب دمای آب بین ماه‌های اردیبهشت تا تیر است. دمای مناسب آب برای تخم‌ریزی ۲۰-۱۹۹ درجه سانتی گراد می‌باشد.

ماهیان بالغ قبل از تخم ریزی به صورت دسته جمعی، در کنار ساحل شنا می‌کنند. طول مدت تخمریزی ۴۵ تا ۶۰ روز است و تخم‌ها در هر هفته ریخته می‌شوند. هنگامی که ماهی ماده تقریباً ۵۰۰ گرم وزن دارد، تعداد تخم‌ها حدود ۳۰۰۰۰۰ عدد است. لاروها در دوران آرامش با طول تقریبی ۵-۴ میلی متر دارای غده چسبناکی در سر می‌باشند که توسط این غده، تا زمانی که ذخیره غذایی در کیسه زرده موجود است، خود را به گیاهان آبزی می‌چسبانند. رشد لای ماهی از ماهی کپور کمتر است. متاسفانه به علت جاری شدن سموم کشاورزی و فاضلابها به رودخانه ها نسل این ماهی در حال انقراض است و اگر تدبیری اندیشیده نشود به زودی اثری از این ماهی زیبا باقی نخواهد ماند. »

https://t.me/goldenfisher